Rusiya-Ukrayna müharibəsində sülh arayışları – Böyük dövlətlərin prosesə qoşulması nə vəd edir?
Prezident Volodimir Zelenski Qərb ölkələrinin Ukraynaya hərbi dəstəyinin artırılması məqsədilə sentyabrın 6-da ABŞ-ın Almaniyadakı “Ramştayn” aviabazasında Ukraynanın müdafiəsi məsələləri ilə bağlı Təmas qrupunun iclasında iki əsas istəyini səsləndirib.
Zelenski Qərb ölkələrinin Ukraynaya daha çox hərbi texnika göndərməsini və ölkəsinə verilən raket qurğularından Rusiyanın içərilərinə doğru zərbələr endirilməsinə icazə verilməsini istəyib. Başqa ABŞ olmaqla Ukraynaya göndərilən hərbi texnikanın həcmini artıracaqlarını vəd ediblər. Ancaq ikinci məsələylə bağlı ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Ostin Zelenskiyə müsbət cavab verməyib.
Zelenski Almaniyadan sonra İtaliyaya səfər edərək bu ölkənin Baş naziri Corciya Meloni ilə görüşüb. İtaliyanın baş naziri sentyabrın 7-də Beynəlxalq Çernobbio Forumunda çəçivəsində Volodimir Zelenski ilə görüşündə Çin və ya Hindistanın Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllində rol oynaya biləcəyini söyləyib.
“Çin və Hindistanın bu münaqişənin həllində rolu ola bilər” deyən Meloni eyni zamanda Ukraynayı tək buraxmayacaqlarının vədini verib. Meloni forumdakı çıxışında “beynəlxalq hüququn qaydaları ləğv edilərsə, böhranlar və xaos çoxalacaq” fikrini səsləndirib.
Çin və ya Hindistanın vatisəçi ola biləcəyi fikrini Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də səsləndirib. Putin bu ölkələrin münaqişə ilə bağlı bütün məsələləri səmimi şəkildə həll etməyə çalışdığını bildirib. Kreml sahibinin bu bəyanatı Hindistanın baş naziri Narendra Modinin Rusiya və Ukraynaya səfərindən sonrakı dövrə təsadüf edib. Göründüyü kimi, Meloninin simasında bir qrup Qərb liderinin müharibəyə son qoymaq üçün Çin və ya Hindistanın vasitəçi ola biləcəyi fikrinə şərikdirlər. Ancaq hazırki şərtlər daxilində müharibənin dayandırılacağı və ya atəşkəs elan edəcəyi ehtimalı azdır.
Volodimir Zelenski Ukrayna xalqının müharibə istəmədiyini, ancaq işğalla barışmayacağını bir daha Qərb liderlərinin diqqətinə çatdırıb. Vladimir Putin də sülh danışıqlarına hazır olduğunu, ancaq “reallıqların” nəzərə alınmasını istəyib. Putinin Krımın ilhaqı və Ukraynanın şərqinin işğalını nəzərdə tutan “reallığını” isə Kiyevə heç zaman qəbul etməyəcək.