“Ağıllı kənd”lərdə “yaşıl enerji” istifadəsi ətraf mühitin qorunması və enerji səmərəliliyinin artırılması məqsədilə bir sıra innovativ yanaşmaları əhatə edir. Bu yanaşmalar kəndlərin daha ekologiya dostu olmasına kömək edir.

Torpaqlarımız azad olunduqdan sonra ermənilər tərəfindən dağıdılmış infrastruktur yenidən bərpa edilməyə, bölgədə “yaşıl iqtisadiyyat” konsepsiyası həyat keçirilməyə, “ağıllı kənd”lər tikilməyə başlandı. Buna misal olaraq Zəngilan rayonunda Ağalı kəndini göstərmək olar.

Kənddə bütün yaşayış evləri, sosial obyektlər, inzibati və ictimai iaşə binaları, kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı və istehsalı prosesi alternativ enerji mənbələri ilə təmin edilib. Ağalı kəndində küçələrin “ağıllı” işıqlandırılması, isti və soyuğadavamlı ekoloji evlərin inşası, günəş panellərinin quraşdırılması kimi müasir şəhərsalma standartları tətbiq olunub. Zəngilan rayonunun Ağalı kəndində inzibati binaların üzərində ümumi gücü 325 kVt olan damüstü günəş panelləri quraşdırılıb və şəbəkəyə qoşulma təmin edilib.

Bundan başqa, Ağdam rayonunun Baş Qərvənd kəndi də “ağıllı kənd” layihəsi ilə tikilir. Kənddə enerji daşıyıcılarına qənaət etmək məqsədilə alternativ enerjidən istifadə olunacaq. Füzulinin Dövlətyarlı kəndi də “ağıllı kənd” konsepsiyasında inşa edilir. Füzulidə günəşli günlərin sayının çox olduğuna görə kəndin enerjiyə olan tələbatı 50 hektarlıq sahədə qurulacaq günəş panellərinin hesabına təmin olunacaq. İnvestisiya layihəsinin gücü 50 MVt təşkil edəcək.

Aşağıdakı əsas prinsipləri nəzərə alaraq “ağıllı kənd”lərdə “yaşıl enerji” tətbiq olunur:

Günəş enerjisi: Günəş panelləri kəndlərin enerji tələbatını qarşılamaq üçün geniş istifadə olunur. Günəş enerjisi həm ekoloji cəhətdən təmizdir, həm də enerjiyə sərf olunan xərcləri azaldır.

Külək enerjisi: Külək turbinləri, xüsusilə küləkli bölgələrdə kəndlərin enerji istehsalını dəstəkləyir. Bu enerji mənbəyi, həmçinin, kəndlərin elektrik enerjisi istehsalını lokal şəkildə təmin etməyə kömək edir.

Bioenerji: Kənd təsərrüfatı məhsulları və digər üzvi tullantılardan bioenerji əldə etmək mümkündür. Məsələn, bioqaz istehsalı kənd təsərrüfatı tullantılarından enerji əldə etməyə imkan verir.

Enerji saxlama sistemləri: Günəş və külək enerjisi dəyişkən ola bildiyindən, enerji saxlamaları (batareyalar və digər texnologiyalar) bu enerjinin tələb olunan vaxtlarda istifadəsini təmin edir.

Enerji səmərəli binalar: Kəndlərdə enerjidən daha səmərəli istifadə etmək üçün enerjinin qənaətinə yönəlmiş binalar tikilir. Bu binalar izolyasiya, yüksək effektivlikli istilik sistemləri və enerjiyə qənaət edən texnologiyalarla təchiz olunur.

Ağıllı şəbəkələr: Enerji şəbəkələri ağıllı sistemlərdən istifadə edərək enerjinin effektiv şəkildə idarə olunmasını təmin edir. Bu sistemlər enerji istehsalını və istehlakını real vaxtda izləyir və tənzimləyir.

Su enerjisi: Kiçikmiqyaslı hidroelektrik stansiyalar və suyun digər istifadə yolları kəndlərin enerji ehtiyaclarını qarşılamaq üçün istifadə olunur.

“Ağıllı kənd”lərdə “yaşıl enerji” sistemlərinin tətbiqi kəndlərin dayanıqlı inkişafını dəstəkləyir və ətraf mühitə müsbət təsir göstərir. Eyni zamanda, bu yanaşmalar kənd icmalarının enerji müstəqilliyini artırır və onların iqtisadi vəziyyətini yaxşılaşdırır.