Fransada parlament seçkilərinin nəticələri açıqlanıb. Necə oldu ki, respublika üç yerə parçalandı və niyə ekspertlər onun xaos dövrünə qədəm qoyduğunu deyirlər?

Ölkənin Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətindən bildirilib ki, Yeni Xalq Cəbhəsi solçu alyansı Fransa Milli Assambleyasına (parlamentin aşağı palatası) növbədənkənar seçkilərdə qalib gələrək 182 yer qazanıb.

İkinci yeri 168 mandat qazanan “Birgə!” prezident koalisiyası tutur. Parlamentin aşağı palatasında üçüncü ən böyük fraksiya 143 yerlə Milli Birlik olacaq.

“Respublikaçılar” da 45 yer alaraq parlamentin aşağı palatasına daxil olurlar. Bundan əlavə, Milli Assambleyanın yeni tərkibinə müxtəlif kiçik sağçı və solçu birliklərin 39 nümayəndəsi daxil olacaq.

Beləliklə, əsas siyasi qüvvələrdən heç biri mandatların mütləq əksəriyyətini almır ki, bu da yeni hökumətin formalaşdırılmasını çətinləşdirir. Fransanın Baş naziri Qabriel Attal bazar ertəsi istefa vermək niyyətində olduğunu bildirib.

Fransa parlamentində 577 yer var. Müvafiq olaraq, qalanlar koalisiyadan olmayan namizədlər arasında bölüşdürülüb, onların arasında sağ və sol qüvvələrin ayrı-ayrı nümayəndələri də var.

Makron istefa verə bilərmi?

Yelisey sarayından bildirilib ki, Fransa lideri parlament seçkilərinin ikinci turunun ilk nəticələrinin açıqlanmasından sonra fransızlara müraciət etməyəcək. Hazırda “dövlət başçısı qanunvericilik seçkilərinin nəticələrini bölgələr üzrə dərc edildiyi kimi öyrənir”, – deyə siyasətçinin iqamətgahı izah edib.

Yelisey Sarayı qeyd edib ki, “Makronun açıqlama verməsi planlaşdırılmır”.

Fransa liderinin nümayəndələri vurğulayıblar ki, Makron “dövlət institutlarının qarantı”dır. Buna görə də o, “fransızların suveren seçiminə hörmətlə yanaşacaq”.

“Cergy” Universitetinin müəllimi və “Institut Brennus” assosiasiyasının təsisçisi Eduard Husson hesab edir ki, Makron Milli Mitinqdə mütləq çoxluq olmadığı halda onun istefasını tələb edən siyasi qüvvələrin artan təzyiqi ilə üzləşə bilər. O, Fransa liderinin ölkədə qiyam qorxusunu da xatırladıb.

“Makronizmin bir xarakterik xüsusiyyəti var – bu, Beşinci Respublika üçün qeyri-adi nisbətlərdə tətbiq etdiyi həm şifahi, həm də fiziki zorakılıqdır”, – Husson qeyd edib.

Nümunə olaraq tarixçi 2018-2019-cu illərdə “Sarı jiletlilər”in etirazlarının sərt şəkildə yatırılmasını göstərib. “Sonra onlarla insan öldü və daha çox əziyyət çəkdi”, – deyə o qeyd edib.

Fransada keçirilən parlament seçkilərinin nəticələri ilə bağlı danışan rusiyalı politoloqların proqnozuna görə, ölkədə indi qeyri-sabit hakimiyyət olacaq və siyasi cəhətdən zəifləyəcək.

“Fransa üç hissəyə bölünən parlamenti əldə edir, burada hər hansı bir hökumət blok xarakterinə görə zəif və qeyri-sabit olacaq. Hər halda, Fransa bu seçkilərdən siyasi cəhətdən zəifləyərək çıxacaq”, – hərbi jurnalist Boris Rojin deyir.

O, həmçinin qeyd edir ki, Fransa prezidenti faktiki olaraq respublikanın qarşısında duran strateji problemlərin həlli perspektivindən məhrumdur.

Politoloq Fyodor Lukyanov Teleqram kanalında qeyd edib ki, “Jean-Luc Mélenchon (solun lideri) ölkənin ən nüfuzlu siyasətçisinə çevrilir”.

Politoloq Vladimir Kornilov ikinci turun nəticəsini məntiqli adlandırıb. Bununla belə, o əlavə edib ki, “Hər şey yeni başlayır. İndi solçular Makronla koalisiya yaratmalıdır. Və bu, qurbağa ilə gürzənin birliyi olacaq”.

“Burada Le Penin partiyasının 35%-ni heçə çevirən majoritar iki tur səsvermə var. Siz həm də manipulyasiya etməyi bacarmalısınız!” – deyə vəkil İlya Remeslo yazıb.

Politoloq Malek Dudakov hesab edir ki, “makronistlər tənəffüs edirlər – Britaniyadakı mühafizəkarlar kimi onlar da tam məğlubiyyətdən qaça biliblər. Amma qarşıda bir il xaos, bölünmüş parlament və qeyri-funksional azlıq hökuməti gözləyir. Yalnız 2025-ci ilin iyununda yeni seçkilər keçirilə bilər”.

Xatırladaq ki, Fransa Prezidenti Emmanuel Makron prezident koalisiyasının Avropa Parlamentinə seçkilərdə məğlub olmasından sonra iyunun 9-da Milli Assambleyaya növbədənkənar seçkilər təyin edib. Seçkilərin birinci turu iyunun 30-da, ikinci turu isə iyulun 7-də baş tutub.