Azərbaycanda fəaliyyət göstərən Böyük Britaniyanın qızıl, mis və gümüş istehsalçısı olan “Anglo Asian Mining plc” şirkəti “Xarxar” yatağı üçün ilkin mineral resurs ehtiyatlarını açıqlayıb.

Birgə Filiz Ehtiyatları Komitəsinin (JORC) standartına uyğun olaraq ötən il istifadəyə verilən “Xarxar” yatağının mineral ehtiyatları qiymətləndirilib. Yataq 0,48 %-i mis olmaqla 119 min 100 ton metal tərkibli 24,9 milyon ton minerallaşmaya malikdir. Yataqda 0,48 % mis ölçülmüş 22 milyon ton minerallaşma qeydə alınıb. Ölçülməmiş 2,9 milyon ton minerallaşmada isə 0,44 % mis proqnozlaşdırılır.

Xatırladaq ki, adıçəkilən yataqda 2022-ci ilin iyulunda mis minerallaşmasının mərkəzi zonasını əhatə edən geniş kəşfiyyat proqramına başlanılıb. Keçən ay şirkət layihə üzrə son yerüstü qazma işlərinin təhlili vasitəsilə “Xarxar”da əhəmiyyətli mis minerallaşmasının olduğunu təsdiqləyib. “Xarxar” üçün ilkin resurs qiymətləndirməsini tamamlamaq məqsədilə ümumi uzunluğu 21 min 707 metr olan 66 quyudan məlumatlar istifadə edilib.

“Anglo Asian Mining” şirkətinin vitse-prezidenti Stiven Vesthidin (Stephen Westhead) sözlərinə görə, bu ehtiyat hesablamaları onu göstərir ki, yatağın tərkibində 100 min tondan çox mis olan “əhəmiyyətli resurs” var. Şirkət rəsmisi bildirib ki, “Xarxar” yatağı hələ də əlavə kəşfiyyat üçün əhəmiyyətli potensiala malikdir: “Mövcud mineral ehtiyatların qiymətləndirilməsini daha da genişləndirmək üçün işlərə yatağın şərqində yerüstü doldurma qazması, yatağın geotexniki və hidrogeoloji qazması və gələcək metallurgiya sınaqları üçün nümunələrin əldə edilməsi üçün qazma işləri aparılacaq”.

Resurslar təxmini JORC meyarlarına uyğun olaraq iqtisadi bərpa üçün ağlabatan perspektivlərdə metalın miqdarını müəyyən etmək üçün ton başına 9 000 ABŞ dolları olan mis qiymətindən istifadə etməklə hazırlanıb. İki zonanı – bir üst və bir alt zonanı müəyyən etmək üçün istifadə edilən “maksimum” çuxurun dibinin dərinliyini hesablamaq üçün çuxur parametrləri də 20 000 ABŞ dolları mis satış qiyməti ilə müəyyən edilib. Yuxarı zona ehtiyatlarının təxminləri 0,2 %-dən 0,3 %-ə qədər olan mis növləri ilə 5-10,2 milyon ton arasında dəyişir.

Qeyd edək ki, hazırda şirkətin Azərbaycanda ümumi sahəsi 2 min 544 kvadrat kilometr olan 8 müqavilə sahəsi var. “Anglo Asian Mining” hazırda Gədəbəy və Qoşa müqavilə sahələrindən qiymətli metalların hasilatı ilə məşğuldur.

Azərbaycan hökuməti və “Anglo Asian Mining PLC” şirkəti arasında “Production Sharing Agreement” (PSA) tipli müqavilə 1997-ci il avqust ayının 21-də imzalanıb və 6 yatağın işlənməsini nəzərdə tutur. Müqavilədə Azərbaycanın payı 51 %, “Anglo Asian Mining PLC” şirkətinin payı isə 49 % təşkil edir.

“Gədəbəy” yatağından ilk qızıl hasilatına 2009-cu ildə, gümüş hasilatına isə 2010-cu ildə başlanılıb. 2013-cü ilin sentyabr ayından şirkət “Qoşa” müqavilə sahəsinin işlənməsinə start verib.