Politoloq: “Sülhməramlıların yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərinin təhlükəsizliyinə təminat verilmir”

Deputat: “Azərbaycanın bütün sərhəd xətti boyunca ərazini tam nəzarətə götürməsi üzrə danışıqlar aparılır”

Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi (MN) Qarabağda baş verən silahlı toqquşma ilə bağlı məlumat yayıb. Məlumatda deyilir:

“Xankəndi-Xəlfəli-Turşsu torpaq yolundan istifadə etməklə Ermənistan Respublikasından Rusiya sülhməramlı kontingentinin (RSK) müvəqqəti yerləşdirildiyi Azərbaycan ərazisinə hərbi texnika, sursat və canlı qüvvənin daşınması barədə əməliyyat məlumatı əldə edilib. Martın 5-də səhər saatlarında daxil olan məlumatı dəqiqləşdirmək məqsədilə Azərbaycan ordusunun bölmələri tərəfindən qanunsuz hərbi daşıma həyata keçirən avtomobillərin saxlanılaraq yoxlanılmasına cəhd edilib.

Qarşı tərəfdən atəş açılıb, atışma nəticəsində hər iki tərəfdən itki və yaralılar var. Azərbaycan tərəfi üçtərəfli bəyanatın bəndlərinin tam və qeyd-şərtsiz yerinə yetirilməsini təmin etmək zərurətini RSK komandanlığının diqqətinə çatdırır. Nəzərinizə çatdırırıq ki, Qarabağ iqtisadi rayonu ilə Ermənistan Respublikası arasında yeganə yol Xankəndi-Laçın yoludur.

Bir daha RSK komandanlığına xatırladırıq ki, hərbi və digər məqsədlər üçün daşımaların digər marşrutlar üzrə həyata keçirilməsi qətiyyən yolverilməzdir.

Xatırladaq ki, Ermənistandan Qarabağ iqtisadi rayonuna döyüş sursatı, digər hərbi təyinatlı malların, o cümlədən mina, yanacaq və canlı qüvvənin daşınması faktları əvvəllər də müəyyən edilib. Göstərilən marşrut üzrə minaların daşınması ilə əlaqədar Azərbaycan tərəfi dəfələrlə beynəlxalq ictimaiyyətə xəbərdarlıq edib.

Bundan əlavə, bildiririk ki, 2022-ci ildə Türkiyə-Rusiya müştərək Monitorinq Mərkəzinin nümayəndələri üçün Ermənistan tərəfindən basdırılan və sonradan aşkar edilən minalara baxış keçirmək üçün bu əraziyə səfərlər təşkil edilib.

Baş verən bu hadisə Azərbaycanın Laçın-Xankəndi yolunda müvafiq keçid məntəqəsinin yaradılmasının zəruriliyinə bir daha dəlalət edir. Ermənistanın hələ də Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonuna hərbi yükdaşımaları həyata keçirməsi bu ölkənin Azərbaycana qarşı davam edən təcavüzünün və terror siyasətinin sübutudur”.

Azərbaycan MN təxribata görə bütün məsuliyyəti Ermənistanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin üzərinə qoyub.

Beləliklə, hər iki tərəfdən ölən və yaralananlar var. Orada nə baş verir? Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) bütün erməni silahlı birləşmələrinin dərhal çıxarılmasını tələb etdiyini açıqlayıb. Bütün bunların sonu necə olacaq? Bu, o deməkdirmi ki, Azərbaycan Xankəndinin azad edilməsi əməliyyatına hazırlığa başlayır?

 Mövzunu tanınmış ekspertlər müzakirə edib.

Müstəqil siyasi şərhçi Nəsimi Məmmədli:

“Belə görünür ki, Ermənistan Azərbaycanla sülh danışıqlarını təxirə salmaqda maraqlıdır. Rusiya-Ukrayna müharibəsinin nəticəsini gözləyir, müxtəlif bəhanələrlə prosesi pozur və ya ləngidir. O, Qərbin regionda artan təsirini özü üçün yeni fürsətə çevirmək istəyir. İrəvan 10 noyabr 2020-ci il Üçtərəfli Bəyanatın yaratdığı status-kvonu dəyişə biləcəyinə inanır.

Təəssüf ki, sülh prosesini pozmaq və ya gecikdirməkdə təkcə Ermənistan maraqlı deyil. Hazırda Rusiya, İran və Fransa da bunda maraqlıdır. Bu amil Ermənistanı daha da ruhlandırır.

44 günlük müharibədən sonra Ermənistan Üçtərəfli Bəyanatın tələblərini dəfələrlə pozub. Ermənistan silahlı qüvvələri hələ də Azərbaycan ərazisindən çıxarılmayıb. O, Azərbaycan ərazisinə silah-sursat keçirməklə yanaşı, mütəmadi təxribatlara da əl atıb. 2021-ci ildə Azərbaycan ərazisində Ermənistan tərəfindən istehsal olunan minlərlə mina aşkar edilərək zərərsizləşdirilib. Bu minalar hətta beynəlxalq təşkilatların nümayəndələrinə də göstərilib.

Sonuncu lokal toqquşma erməni hərbçilərinin növbəti təxribatı nəticəsində baş verib. Ermənistan silahlı qüvvələrinin Ermənistandan Xankəndiyə silah, sursat, canlı qüvvə və mina daşıyan maşınlarını Xankəndi-Xəlfəli-Turşsu torpaq yolu ilə yoxlamaq istəyərkən Azərbaycan hərbçiləri atəşə tutulub.

Əslində, RSK-nın müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərinin təhlükəsizliyinə təminat verilmir. Azərbaycan yaxın vaxtlarda Laçın-Xankəndi yolunda müvafiq nəzarət-buraxılış məntəqəsinin yaradılması barədə qərar qəbul etməsə, sülh və təhlükəsizliyi təmin edə bilməyəcək. Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin “bütün Ermənistan silahlı qüvvələrinin dərhal çıxarılması” tələbi yerli hərbi əməliyyatlara hazırlıq kimi qiymətləndirilə bilər.

Ermənistanla Azərbaycan arasında sülhə nail olmaq üçün Ermənistan silahlı qüvvələrinin Qarabağ ərazisindən çıxarılması vacibdir. Əks halda, yenidən böyük hərbi-siyasi gərginlik qaçılmaz olacaq”.

Milli Məclisin üzvü, politoloq, Rasim Musabəyov:

“Təəssüf ki, RSK Laçın yolundan Ermənistandan Qarabağa qaçaqmalçılıq yolu ilə hərbi yüklərin və hərbi qulluqçuların keçirilməsi məqsədilə istifadə edilməsinə göz yumdu. Bakıdan gələn nümayəndəliklərə və xəbərdarlıqlara məhəl qoyulmadı və ya rəsmi olaraq erməni birləşmələrinin bu cür qanunsuz hərəkətlərinin qarşısını almaq üçün texniki imkanların olmaması və ya hərbi personalın olmaması ilə izah edildi.

Azərbaycan hərbçiləri bu dəfə ermənilərin qanunsuz hərəkətlərini dayandırmağa məcbur olublar. Ortada 2020-ci ilin noyabr ayındakı Üçtərəfli Bəyanatın birbaşa pozulması faktı var ki, ona görə Şuşa və Laçından keçən bir yol olmalıdır, RSK-nın nəzarətindən kənarda heç bir dolama marşrut nəzərdə tutulmur, silahlı ermənilərin və hərbi yüklərin daşınması yolverilməzdir.

Təəssüf ki, erməni hərbçiləri yoxlamadan imtina edərək atəş açıblar, insident nəticəsində hər iki tərəfdən ölən və yaralananlar var. İndi RSK-nın iştirakı ilə ciddi söhbətimiz var. Qarabağ erməniləri arasından Ermənistan silahlı qüvvələrinin kontingentinin və qanunsuz birləşmələrinin razılaşmaya zidd olaraq qorunub saxlanılması dözülməz xarakter alır və onların tərksilahı və tam çıxarılması hazırkı gündəmdədir.

O ki qaldı Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Xankəndini və RSK-nın nəzarətində olan digər əraziləri tərksilah və silahsızlaşdırma əməliyyatına hazırlıq işlərinə, mənim bu barədə məlumatım yoxdur. İndiki mərhələdə Laçın yolunda nəzarət-buraxılış məntəqəsinin quraşdırılması və Azərbaycanın bütün sərhəd xətti boyunca ərazini tam nəzarətə götürməsi ilə bağlı danışıqlar aparılır”./ayna.az