Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası 4 dekabr 2000-ci ildə qəbul etdiyi qətnamə ilə iyunun 20-si Ümumdünya Qaçqınlar günü kimi qeyd edilir. Qətnamənin qəbulu ilə orada dünyanı narahat edən insan hüquq və azadlıqlarına dair məsələlərin:- evindən, elindən didərgin düşən qaçqın və məcburi köçkünlərin acınacaqlı həyat şəraitini diqqətdə saxlamaq, onların sayının artmasının qarşısını almaq idi. Lakin Azərbaycan xalqı iki əsrə yaxındır ki qətnamədə irəli sürülən narahat məqamlala üzbə-üz qalıb. Ermənilərin bu ərazilərə gəlişi ilə bölgə soyqırımların, deportasiyaların qaçqın və didərgin insanların məskəninə çevirildi. Azərbaycan xalqı bir əsrdə dörd dəfə ermənilər tərəfindən soyqırımına məruz qalıb. Sonuncu dəfə isə 250 mindən artıq etnik azərbaycanlı  indiki Ermənistandakı tarixi torpaqlarından qovulub. Eyni zamanda, 1990-cı ildə Orta Asiyadan didərgin salınmış 50 min nəfərədək Ahıska türkü də Azərbaycanda sığınacaq tapıb. 700 minə yaxın soydaşımız isə Dağlıq Qarabağdan və Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğal etdiyi 7 rayondan didərgin salınmışdır. Qərbi Azərbaycan İrəvan Respublikası  xalqımıza qarşı edilmiş ədalətsizliyi bərpa etmək və qaçqınların doğma yurduna qaytarmaq üçün bütün siyasi-hüquqi vasitələrdən istifadə edəcək və doğma vətənə qayıtmaq mücadiləsi verəcəkdir. Biz belə hesab edirik ki,  İrəvan, Göyçə- Dərələyəz, Zəngəzur və başqa ərazilərimizin Ermənistana  verilməsi qanunsuzdur. Bu torpaqların əsil sahibləri Qərbi Azərbaycandan olan və dünyanın müxtəlif ölkələrinə səpələnmiş qaçqınlardır. Qərbi Azərbaycan İrəvan Respublikası bəyan edir ki,  250 mindən artıq qaçqınların Qərbi Azərbaycan (Ermənistan)  ərazilərinə  geri dönüşü təmin olunmayana qədər və onların BMT-nin sənədlərində nəzərdə tutulan insan haqq və hüquqları bərpa edilməyənə qədər bu mübarizə davam edəcəkdir.